درمان های ترمیمی گاها به سمتی می روند که بیمار می خواهد زیبایی ظاهری دندان هایش را نیز اصلاح کند. اما آیا انجام این کار برای همه افراد ضروری است یا فقط یک گزینه انتخابی محسوب می شود؟ در این مقاله قصد داریم به معرفی انواع روش های زیبایی دندان ها بپردازیم.
انواع روش های زیبایی دندان ها چیست؟
روش هایی که دندانپزشکان برای زیبا سازی دندان ها انجام می دهند عبارتند از:
- ارتودنسی
- لمینت دندان
- کامپوزیت دندان
- بلچینگ دندان
- ایمپلنت دندان
- جرم گیری دندان
- مینا کاری دندان
- لاک سفید کننده
- ماسک دندان
- پل دندان
- روکش دندان
در ادامه این مطلب به توضیح انواع روش های زیبایی دندان ها خواهیم پرداخت.
ارتودنسی
یکی از معروف ترین روش هایی که برای زیبایی دندان انجام می دهند، ارتودنسی است. این روش برای تمامی سنین توصیه می شود اما نتجیه گیری از روش ارتودنسی در سنین پایین سریع تر است. هدف از انجام ارتودنسی حل مشکلات دندان های نامرتب، صاف شدن دندان ها، پر کردن فاصله میان دندان‌ها، جفت شدن دندان‌ها روی هم و اصلاح موقعیت فک است. در این روش دندانپزشک با استفاده از ابزار مخصوص مانند سیم، بند، براکت، بریس و سایر موارد موقعیت دندان‌ها را اصلاح می کند.
لمینت دندان
لمینت دندان جزو رایج ترین روش هایی است که امروزه در سراسر دنیا مورد استفاده قرار می گیرد. در این روش با استفاده از پوسته های شیشه ای و ظریف لمینت که دارای استحکام بالایی هستند، سطح رویی دندان پوشیده می شود. این روش نه تنها موجب سفیدی دندان می شود بلکه مشکلات دندان های نامرتب، فاصله زیاد بین دندان‌ها و ترک خوردگی آنها را هم نیز برطرف می کند. روش لمینت امکان انجام جرم گیری را نیز دارد.
انواع لمینت ها
در حالت کلی لمینت ها به دو دسته اصلی تقسیم می شوند:
- سرامیکی
- کامپوزیتی
کامپوزیت
کامپوزیت دندان یک روش جایگزین مناسب برای دندان هایی است که بر اثر ضربه دچار خورد شدگی شده اند. این روش دارای دو مزیت نسبت به آمالگام نقره است:
- همرنگ دندان است.
- آمالگام دارای عنصر جیوه است که برای سلامت دندان مناسب نیست.
کامپوزیت دندان برای پرکردگی های کوچک توصیه می شود، زیرا در پرکردگی های بزرگتر احتمال زودتر فرسوده شدن آنها بیشتر است.
بلیچینگ
بلیچینگ دندان یک روش سفید کننده دندان است که در آن از مواد شیمیایی مانند پروکسید هیدروژن یا پروکسید کاربامید که دارای خاصیت سفیدکنندگی هستند، استفاده می شود. با انجام بلچینگ زردی و کدری دندان ها از بین می رود.
نحوه انجام این روش به اینگونه است که پزشک ابتدا مواد را بر روی دندان ها قرار می دهد و سپس با استفاده از انرژی لیزر یا انرژی حرارتی، لکه های روی دندان را از بین می برد. بلچینگ در خانه و هم در مطب انجام می شود. این روش از لحاظ اقتصادی نسبت به لمینت ارزون تر است و همچنین جزو روش های بی خطر محسوب می شود.
ایمپلنت
ایمپلنت دندان جزو یکی از پرهزینه ترین و جدید ترین روش های زیبایی سازی دندان است. هدف از انجام این روش، جایگذاری دندانی جدید، بدون تغییر در ساختار آن است. ایمپلنت یک روش جراحی دهانی محسوب می شود.
نحوه انجام این روش به اینگونه است که دندانپزشک ابتدا یک ایمپلنت از جنس تیتانیوم در استخوان فک قرار می دهد و پس از بهبودی لثه و فک، abutment ( اباتمنت را بعد از کار گذاشتن تنه اصلی روی ایمپلنت برای حفظ و نگهداری پروتز بکار می برند) را جایگذاری می کند.
جرم گیری دندان
این روش برای از بین بردن جرم های دندان که با مسواک زدن و مصرف فلوراید از بین نمی رود، مورد استفاده قرار می گیرد. برای انجام جرم گیری از ابزار های مخصوص مانند التراسونیک و اسپری آب استفاده می کنند. این روش جزو روش های درمانی بدون درد است. لازم است که بدانید هر فرد می تواند هر 6 ماه یکبار جرم گیری را انجام دهد اما انجام آن سالی یک بار برای هر فرد الزامی است.
لاک سفید کننده
لاک سفید کننده دندان برای از بین بردن لکه های زرد مورد استفاده قرار می گیرد. این لاک شامل مواد سفید کننده از جمله زایلیتون، پروکساید و فلوراید است.
نحوه استفاده از لاک دندان به این صورت است که ابتدا فرد دندان های خود را مسواک می زند و سپس از لاک استفاده می کند، پس از 15 دقیقه می تواند دهان خود را شست و شو دهد.
پل دندان
پل کردن دندان یک روش درمانی برای بی دندانی محسوب می شود. هنگامی که یک دندان که بین دو دندان دیگر قرار دارد بیفتد، دندان‌های کناری را پایه در نظر می‌گیرند و جای خالی دندان وسط را پر می‌کنند. به این روش بریج کردن دندان نیز می‌گویند. جنس دندان میانی می تواند از طلا و آلیاژ باشد.
روکش دندان
روکش به عنوان آخرین راه کار برای حفظ و نگهداری تاج دندان مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای انجام این روش باید به دو نکته خیلی مهم توجه کرد، نوع روکش و در حالت کلی آیا دندان نیاز به روکش دارد یا خیر؟
هدف از انجام روکش دندان، محافظت از دندان های تخریب شده است. نحوه انجام این روش به گونه ایست که دور تا دور دندان به دلیل ایجاد فضا برای قرار گرفتن روکش و ضخامت آن بر روی دندان تراشیده می شود؛ به همین خاطر ضخامت بافت دندانی کاهش می یابد. در مواقعی که از دیگر روش‌های درمانی و زیبا سازی نتوان استفاده کرد، پزشک متخصص اقدام به روکش کردن دندان‌ها می‌کند.
آیا برای اصلاح طرح لبخند لازم است تمام دندان ها تحت درمان های زیبایی قرار بگیرند؟
در مجموع به تعداد دندانی که دیده می‌شود، بستگی دارد مثلا 6 دندان یا 8 دندان. برخی اوقات دهان هایی که بازتر است تا 10 دندان هم در هر فک قابل انجام است.
تعداد دندان بیشتر بستگی به انتخاب رنگ از سمت بیمار دارد، وقتی که کسی به دندانپزشکی زیبایی مراجعه می کند و خواهان تغییر رنگ بر روی دندان‌هایش نیست و دندان‌های جلویش دچار بد فرمی یا بهم ریختگی است، دندانپزشک می تواند به طور محدود فقط بر روی این دندان‌ها کار کند و الزامی نیست که سایر دندان‌ها درگیر شوند.
اما در صورتی که بیمار کوچکترین تغییر رنگی بر روی دندان هایش بخواهد، لازم است دندانپزشک بر روی حداقل 8 یا 10 دندان کار زیبایی انجام دهد تا دندان ها با هم هماهنگی داشته باشند زیرا ناهماهنگی در رنگ دندان‌ها زیبایی آنها را از بین می‌برد.
در انتخاب رنگ دندان ها چه فاکتورهایی باید در نظر گرفته شوند؟
در مورد انتخاب رنگ دندان ها، مقوله ای که لازم است دندانپزشک به طور کامل رعایت نماید، خواسته بیمار است یعنی این موضوع کاملا سلیقه ای است.
اما پزشک می تواند بیماران را در انتخاب رنگ دندان ها راهنمایی کند و نمونه رنگ ها را به بیماران نشان دهد تا خودشان به نتیجه نهایی برسند.
اما در سایر موارد مانند طراحی دندان ها، فرم، سایز، موقعیت و چیدمان دندان لازم است پزشک تصمیم بگیرد که در نهایت هم با توجه به خواسته های بیمار است یعنی کار به صورت استاندارد با در نظر گرفتن انتظارات بیمار انجام می شود. مثلا ممکن است ابتدا یک دندان به صورت نمونه توسط پزشک درست شود و در صورت تایید بیمار بر روی بقیه دندان ها هم کار زیبایی انجام شود.
عمل زیبایی دندان برای چه کسانی ممنوع است؟
یکی از مسائل مهم پس از اصلاح طرح لبخند بحث رعایت بهداشت دندان ها است. عمدتا کسی که از نظر بهداشتی ضعیف است، دندان هایی ندارد که قابلیت زیبا سازی داشته باشد. قطعا تخریب زیاد دارد و شرایط ایده آلی برای کار زیبایی و اصلاح طرح لبخند ندارد، مگر اینکه تغییراتی رخ دهد و بیمار شرایط بهداشتی خود را تغییر دهد که در بسیاری مواقع این اتفاق می افتد.
حتی زیبایی دندان ها ممکن است سبب شود بیمار وضعیت ظاهری خود را بهتر از قبل ارزیابی کند در نتیجه اعتماد به نفس بیشتری داشته باشد.
آیا کامپوزیت کردن دندان ها باعث پوسیدگی آنها می شود؟
به شرط آنکه دندانپزشک، کار زیبایی دندان ها را به درستی انجام داده باشد، جای هیچ گونه دغدغه و نگرانی نیست. پس از کامپوزیت ونیر لازم است همانطور که قبلا دندان‌ها را مسواک می‌زدید، به همان شیئه ادامه یابد.
فقط نکته ای که لازم است بدانید این است که هر شب باید به طور صحیح مسواک بزنبد و روش مسواک زدن به گونه ای باشد که با زاویه مشخص، مسواک را از سمت لثه به سمت پایین دندان ها حرکت دهید، این کار باید به خصوص در نواحی که کار زیبایی دندان انجام شده باید صورت گیرد.
پس از عمل زیبا سازی دندان ها، هر چند وقت یکبار باید به دندان پزشک مراجعه شود؟
بسته به نوع عمل زیبا سازی دندان ها لازم است بیمار به صورت دوره ای برای معاینه به دندانپزشک مراجعه کند. برای کامپوزیت ونیرها لازم است هر 6 ماه یا سالی یکبار پالیش برای دندان‌ها انجام شود زیرا کامپوزیت‌ها کمی جرمگیر هستند و با لمینت های سرامیکی تفاوت دارند.
لمینت های سرامیکی به دلیل اینکه در لابراتورها تحت حرارات کوره قرار می گیرند، بسیار کمتر جرمگیر هستند اما برای کامپوزیت‌ها حداقل سالی یکبار باید پالیش انجام شود.
بین ونیر کامپوزیت و لمینت های سرامیکی کدام را انتخاب کنم؟
در حالت کلی دندانپزشک باید تشخیص نهایی را بدهد که کدام عمل زیبا سازی دندان ها برای بیمار مناسب تر است. مثلا بیماری که سایز دندان های کوچکی دارد به هیچ وجه کاندید مناسبی برای انجام کامپوزیت دندان نیست چون دائما کامپوزیت از آن جدا شده و نیاز است برای چسباندن به متخصص دندانپزشکی زیبایی مراجعه کند. همچنین دندان هایی که مینا ندارند، دچار سایش های شدید شده اند یا افرادی که دچار دندان قروچه هستند نباید کامپوزیت دندان انجام دهند. در چنین شرایطی لمینت های سرامیکی یا روکش های کامل برای شخص پیشنهاد می شود.
از چه سنی می توان عمل زیبا سازی دندان ها را انجام داد؟
از زمانی که دندان ها هیچ حرکتی نداشته باشند که معمولا با رویش دندان عقل این اتفاق می افتد، عموما بین 18 تا 20 سالگی، می توان عمل زیبایی دندان ها را انجام داد.
کلام آخر
انواع روش های زیبایی دندان ها علاوه بر زیبایی دندان‌ها و رفع تخریب و آسیب آنها موجب زیبایی بیشتر چهره و افزایش اعتماد به نفس می شود. روش های بسیاری وجود دارد که ما به بررسی چند نمونه از آنها پرداختیم.
